Mục đích: Thu thập dữ liệu toàn diện về thị trường, đối thủ, khách hàng và xu hướng để xây dựng nội dung có tính chiến lược, phù hợp với mục tiêu kinh doanh của khách hàng. Bước này giúp xác định cơ hội, điểm mạnh/yếu của đối thủ, hành vi khách hàng và các insight giá trị để tạo nội dung khác biệt.
Quy Trình Nghiên cứu và Phân tích
1. Nghiên cứu Thị Trường
Phân tích thị trường để hiểu bối cảnh ngành hàng và các yếu tố ảnh hưởng đến chiến lược nội dung:
-
Phân tích xu hướng ngành: Sử dụng báo cáo ngành, bài viết từ hiệp hội, thống kê để xác định xu hướng hiện tại và tương lai (ví dụ: thời trang bền vững, AI trong công nghệ).
-
Đánh giá kích thước thị trường: Xác định số lượng khách hàng tiềm năng, nhu cầu và cơ hội tăng trưởng (ví dụ: “Số người mua thời trang nữ trên Shopee”).
-
Phân tích yếu tố bên ngoài: Sử dụng mô hình PESTLE (Chính trị, Kinh tế, Xã hội, Công nghệ, Pháp lý, Môi trường) để đánh giá các yếu tố ảnh hưởng (ví dụ: quy định quảng cáo trên TikTok).
Câu hỏi nghiên cứu thị trường:
-
Thị trường đang tăng trưởng, ổn định hay suy giảm?
-
Có xu hướng tiêu dùng mới nào nổi lên?
-
Các yếu tố kinh tế, xã hội, công nghệ nào đang định hình ngành hàng?
2. Phân tích Đối Thủ
Phân tích đối thủ để hiểu cách họ định vị và giao tiếp, tìm cơ hội để bạn nổi bật, sử dụng phương pháp SWOT:
-
Xác định đối thủ cạnh tranh: Liệt kê 5-10 đối thủ trực tiếp và gián tiếp (ví dụ: shop thời trang trên Shopee, thương hiệu lớn trên Instagram).
-
Phân tích sản phẩm/dịch vụ: So sánh chất lượng, giá cả, tính năng (ví dụ: “Shop XYZ giá thấp nhưng không có đổi trả miễn phí”).
-
Đánh giá chiến lược nội dung: Xem xét website, mạng xã hội, Shopee, TikTok về tần suất, loại nội dung, giọng điệu, tương tác (ví dụ: “Đối thủ A đăng 3 video TikTok/tuần, đạt 50K view”).
-
Phân tích SEO và từ khóa: Sử dụng Ahrefs để xác định từ khóa đối thủ xếp hạng cao (ví dụ: “Top 5 cho ‘áo sơ mi nữ giá rẻ’”).
-
Social listening: Theo dõi phản hồi khách hàng về đối thủ trên mạng xã hội, đánh giá (ví dụ: “Khách phàn nàn về giao hàng của đối thủ C”).
Câu hỏi phân tích đối thủ:
-
Đối thủ mạnh/yếu ở điểm nào về sản phẩm, giá cả, nội dung?
-
Họ sử dụng nền tảng nào và nội dung nào hiệu quả nhất?
-
Có khoảng trống nào trong chiến lược nội dung để khai thác?
3. Phân tích Khách Hàng
Hiểu khách hàng để tạo nội dung đánh trúng tâm lý, xây dựng customer personas:
-
Thu thập dữ liệu nhân khẩu học: Độ tuổi, giới tính, thu nhập, khu vực (ví dụ: “Phụ nữ 18-30 tuổi, TP.HCM”).
-
Phân tích hành vi: Thói quen mua sắm, nền tảng yêu thích (ví dụ: “Gen Z thích video TikTok hơn bài viết”).
-
Khảo sát và phỏng vấn: Thực hiện khảo sát/phỏng vấn để hiểu nhu cầu, vấn đề (ví dụ: “Muốn thời trang giá rẻ, chất lượng ổn”).
-
Social listening: Sử dụng Brandwatch để theo dõi bình luận, đánh giá (ví dụ: “Khách hàng đánh giá cao dịch vụ shop X nhưng không hài lòng bao bì”).
-
Phân tích CRM: Hiểu lịch sử mua hàng, sở thích từ dữ liệu CRM (ví dụ: “Khách hàng hay mua combo sản phẩm”).
Câu hỏi phân tích khách hàng:
-
Khách hàng gặp vấn đề gì mà sản phẩm/dịch vụ giải quyết?
-
Họ ưu tiên giá cả, chất lượng, hay trải nghiệm?
-
Nền tảng nào họ sử dụng nhiều nhất?
4. Tìm Kiếm Insight
Insight là phát hiện sâu sắc để định hình nội dung khác biệt:
-
Phân tích mẫu số chung: Tìm xu hướng, hành vi lặp lại (ví dụ: “Gen Z thích sản phẩm dưới 500K, xem video unboxing”).
-
So sánh đối thủ và bạn: Xác định khoảng trống (ví dụ: “Đối thủ không làm video hướng dẫn, cơ hội để nổi bật”).
-
Kết hợp định tính và định lượng: Phản hồi khảo sát + social listening (ví dụ: “Khách sẵn sàng trả phí giao nhanh hơn”).
-
Mô hình hành vi: Sử dụng “Jobs to be Done” (ví dụ: “Khách mua áo sơ mi để thể hiện phong cách”).
Ví dụ insight:
-
Thời trang: “Gen Z thích mua qua livestream Shopee vì được giải đáp thắc mắc”.
-
Công nghệ: “Người dùng muốn video hướng dẫn ngắn trên TikTok”.
-
Thực phẩm: “Khách ưu tiên thực phẩm organic, cần nội dung chứng minh nguồn gốc”.
5. Tổng Hợp và Ứng Dụng Dữ Liệu
Tổng hợp thành Báo cáo nghiên cứu:
-
Tóm tắt thị trường: Xu hướng, cơ hội, thách thức.
-
Hồ sơ đối thủ: Điểm mạnh, điểm yếu, chiến lược nội dung.
-
Customer personas: Thông tin chi tiết về đối tượng.
-
Insight chính: Phát hiện quan trọng để định hướng nội dung.
-
Đề xuất chiến lược: Gợi ý loại nội dung, nền tảng, giọng điệu.
Cách ứng dụng dữ liệu:
-
Xây dựng nội dung khác biệt: Video thử thách trên TikTok nếu đối thủ chưa khai thác.
-
Tối ưu SEO: Sử dụng từ khóa đối thủ bỏ qua.
-
Tùy chỉnh theo nền tảng: Video ngắn cho TikTok, bài viết dài cho website.
-
Tăng tương tác: Livestream bán hàng trên Shopee dựa trên xu hướng.
Công Cụ Hỗ Trợ
-
SEO và từ khóa: Ahrefs, SEMrush.
-
Social listening: Brandwatch, Sprout Social.
-
Phân tích website: Built With.
-
Khảo sát và phản hồi: Google Forms, Qualtrics.
-
Phân tích dữ liệu: Google Analytics, CRM.
Lợi Ích của Nghiên cứu và Phân tích
-
Nội dung đúng mục tiêu, đánh trúng nhu cầu khách hàng.
-
Tối ưu ngân sách, tập trung vào nội dung hiệu quả.
-
Tăng khả năng cạnh tranh bằng nội dung khác biệt.
-
Dự đoán xu hướng, giữ nội dung luôn đi đầu.